KALITIM

Canlıların genetik olarak sahip olduğu her bir özellik karakter olarak ifade edilir.

İnsanlarda; göz rengi, boy uzunluğu, kan grubu, ten rengi gibi özellikler,

bitkilerde; tohum rengi, tohum şekli, meyve rengi gibi özellikler, kalıtsal karakterlere örnek olarak

gösterilebilir.

Gen:   Herhangi bir özelliği taşıyan DNA parçasıdır.

DNA nın görev(işlev) birimidir.

1000-1500 nükleotiten oluşan DNA parçasıdır.

Baskın Gen (Dominant): Her koşulda kendi özelliğini ortaya çıkaran gendir. Büyük harf ile yazılır.

(A, D)

Çekinik Gen (Resesif): Özelliğini sadece kendisi gibi çekinik karakter ile ortaya çıkaran gendir.

Küçük harf ile yazılır. (a, d)

Alel : Aynı karekterin oluşmasına etki eden özelliklere alel denir. Genellikle bir bireyde bir

karakter için iki alel bulunur.

Bu alellerin her biri bir atadan gelir.

Atalardan gelen aleller aynı olabileceği gibi farklı da olabilir.

Her iki atadan gelen aleller aynı ise homozigot birey, aleller farklı ise heterozigot birey oluşur.

Yani homozigot bireyde o genin iki aleli aynı iken heterozigot bireyde o genin alelleri farklıdır

Saf Döl (Arı / Homozigot): Karakteri oluşturan iki genin de aynı olması durumudur. AA veya aa

Melez Döl (Heterozigot): Karakteri oluşturan genlerden biri baskın diğerinin çekinik olması                                        durumudur.  Aa

Fenotip: Canlının genleri ve çevresel etkenlerine bağlı oluşan dış görünümüdür

Genotip: Canlının sahip olduğu gen yapısıdır.

Mendel ve Çalışmaları

Kalıtsal özelliklerin bir kuşaktan bir sonraki kuşağa aktarımına kalıtım, kalıtımı inceleyen bilim dalına ise genetik adı verilir

Çalışmalarında bezelye kullanmasının nedenleri

*  Kolay yetiştirilmesi

*  Çabuk büyümesi

*  Çok farklı karakterler içermesi (tohum şekli, tohum rengi, çiçek rengi, çiçek konumu, boy uzunluğu)

*  Çiçek yapısının dış döllenmeye kapalı olması