Bilimsel Süreç Becerileri

Bilimsel Süreç Becerileri

İnsanoğlu yaşamın içinde bir çok kararları verirken edinmiş olduğu tecrübelerden ya da başkalarından edindiği tecrübelerden yararlanır. Bu süreç sonucunda verdiği kararlarda hata yapma olasılığı oldukça fazla olabilir. Riski azaltmak ve doğru kararlar verebilmek yaşam kalitemizi de arttırmaktadır.

Karşımıza çıkan sorunlara karşı sağlıklı, duygusal olmayan kararlar verebilmek için bilimsel süreç becerilerini içselleştirmek ve hayatımızın her kademesine uygulamak gerekir. Öğretmenler olarak bu konuyu iyi öğrenmek ve öğrencilere doğru aktarım yapmak çocukların doğru karar vermesine katkı sağlayacaktır.

Bu bağlamda ülkeler eğitim müfredatlarını bilimsel süreç becerilerine uygun hazırlamaktadırlar. TIMS,PISSA ve ülkemizdeki LGS gibi sınavlardaki sorularda bilimsel süreç becerilerini ölçmek hedeflenmektedir.

Bilimsel süreç becerilerine kısaca göz atalım;

1-Gözlem

Duyu organlarıyla veya duyu organlarının hassasiyetini artıran araç ve gereçlerle objelerin, olayların incelenmesidir

2-Sınıflama

Objeleri, olayları veya onları temsil eden bilgileri bazı metotlar ve sistem kullanarak, benzer ve farklı özelliklerine göre gruplara ayırmaktır

3-Ölçme ve değerlendirme:

Yapılan nicel gözlemlerin geleneksel veya geleneksel olmayan standartlarla karşılaştırılmasıdır

4-Sayı-Uzay İlişkileri Kurma

Matematiksel kuralları ve formülleri, nicelikleri hesaplamada veya temel ölçülerle ilişki kurmada uygulamayı,

Nesneleri düzlem, simetri eksenleri ve üç boyutlu şekillerine göre anlamayı ve anlatmayı içerir.

5-Önceden Kestirme (Tahmin Etme) (Öngörü becerisi):

Verilere dayanarak gelecekteki olaylar veya var olması beklenen şartlar hakkında tahmin yapmaktır.

6-Verileri Kaydetme

Olaylar ve nesneler hakkında toplanan verileri, bilimsel literatürde kullanılan çeşitli düzenleyici formlarda kaydetmeyi içerir

7-Verileri Kullanma ve Model Oluşturma

Bir deney veya gözlem sonucu elde edilmiş verileri grafik, resim, vb. gibi bir çok duyu organına hitap edecek şekilde göstermeyi içerir

8-Verileri Yorumlama

Deneylerde elde edilen veriler arasındaki ilişkileri ve eğilimleri görme becerisidir

9-Sonuç Çıkarma (Yordama)

Bir gözlemin ya da deneyin sonuçlarını yorumlayıp bir yargıda bulunmaktır

10-Değişkenleri Belirleme

Yapılacak deneyin gidişatını etkileyebilecek tüm etkenlerin ifade edilmesidir.

11-Değişkenleri Değiştirme ve Kontrol Etme :

Bağımsız değişkeni değiştirmek ve bağımlı değişkende buna bağlı değişimleri incelemektir. (Bu yapılırken diğer tüm değişken sabit tutulmalıdır ).

12-Hipotez Kurma ve Test Etme

Doğruluğu bir deneyle test edilebilecek bir problem sorusu geliştirmektir.

13-Deney Yapma-Uygulama

Bu süreç diğer tüm süreçlerle birleşir. Gerekli araç gereci beceriyle kullanarak uygun bir düzenek kurmayı, değişkenleri değiştirip kontrol ederek veriler elde etmeyi, bu verileri kaydedip değerlendirerek model  oluşturmayı, verileri yorumlamayı, sonuca varmayı ve yapılanları raporlaştırmayı içerir.