6.SINIF FEN BİLİMLERİ 2.ÜNİTE 2-SİNDİRİM SİSTEMİ
2-SİNDİRİM SİSTEMİ
Besinlerin, sindirim sisteminde küçük parçalara ayrılması ve değişime uğraması olayına sindirim adı verilir. Tükettiğimiz besinlerin kana karışabilecek hâle gelmesini sağlayan yapı ve organların tümüne ise sindirim sistemi adı verilir.
Sindirim sistemimizde görevli yapı ve organlar; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüstür.
Sindirim olayı, besin maddelerinin parçalanma şekline bağlı olarak iki şekilde gerçekleşir.
Besin maddelerinin çiğneme ve kas hareketleriyle küçük parçalara ayrılması fiziksel (mekanik) sindirimdir.
Besin maddelerinin enzim adı verilen salgılar yardımıyla yapısal değişime uğrayarak daha küçük yapılara ayrılması
ise kimyasal sindirimdir. Kimyasal sindirim için enzimlerle birlikte su da gereklidir.
Vitaminler, mineraller ve su, sindirime uğramadan doğrudan kana geçer.
Parçalanmış besin içerikleri, besinlerin kimyasal sindiriminin tamamlanması ile birlikte kana karışabilecek
duruma gelir. Besin içerikleri, ince bağırsağın iç yüzeyinde yer alan ve villus adı verilen çok sayıdaki
ince, kabarcık şeklindeki çıkıntılar yardımıyla emilerek kana karışır.
Sindirime Yardımcı Organlar
KARACİĞER
Yağların sindirimi için gerekli olan safra (öd) salgısını üreterek sindirime yardımcı olur. Karaciğer tarafından
üretilen safra salgısı, karaciğerin alt kısmında bulunan safra kesesinde toplanır ve buradan bir kanal yardımıyla ince bağırsağın ilk bölümü olan onikiparmak bağırsağına geçer.
Safra salgısı ile fiziksel sindirime uğrayan yağların ince bağırsaktaki kimyasal sindirimi, daha kısa sürede tamamlanır.
PANKREAS
Sindirimde görev yapan bazı enzimleri salgılar. Bu enzimler pankreas öz suyu denilen maddeyi oluşturur. Pankreas öz suyu, ince bağırsağa bir kanal yardımı ile aktarılır. Pankreas öz suyundaki enzimler sayesinde karbonhidrat, protein ve yağların kimyasal sindirimi gerçekleşir.